Στα πλαίσια του Εργαστηρίου της Παθολογικής Φυσιολογίας, λειτουργεί η Μονάδα Νευροανοσολογίας υπό τον καθηγητή Μαρίνο Δαλάκα με σκοπό τη διάγνωση και την έρευνα αυτοάνοσων νόσων του περιφερικού και κεντρικού νευρικού συστήματος. Η Μονάδα, αποτελεί φυσική συνέχεια του Εργαστηρίου του κ. Δαλάκα στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH) των Ηνωμένων Πολιτείων, καθώς το σύνολο του εξοπλισμού της Μονάδας δωρήθηκε από το NIH. Ο καθηγητής Δαλάκας στην μέχρι τώρα καριέρα του έχει ιδιαίτερα σημαντική συμβολή στην διεθνή Νευρολογία και Νευροανοσολογία. Ενδεικτικά αναφέρουμε την συμβολή του στην χρήση της IVIg σε πλήθος νοσημάτων και την συνεισφορά του στην κατανόηση των αυτοάνοσων μυοπαθειών και απομυελινωτικών πολυνευροπαθειών.

1. Εφαρμοσμένη Ερευνα/Διάγνωση

Η μονάδα έχει αναπτύξει και πραγματοποιεί μια σειρά απο διαγνωστικές δοκιμασίες, ορισμένες απο τις οποίες για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Αυτές αφορούν σπάνιες νευροαυτοάνοσες ασθένειες όπως π.χ. την Νόσο Devic, το Σύνδρομο Stiff Person, τα παρανεοπλαστικά σύνδρομα και τις μεταιχμιακές εγκεφαλίτιδες. Ηδη, ένας σημαντικός αριθμός δειγμάτων έχει εξεταστεί στην μονάδα μας. Παράλληλα, στόχος μας είναι η περαιτέρω ανάπτυξη ευαίσθητων και αξιόπιστων μεθόδων για τον προσδιορισμό αυτοαντισωμάτων.

2. Βασική Ερευνα

Η μονάδα, πέραν της διάγνωσης, έχει αναπτύξει ερευνητικές δραστηριότητες στα πλαίσια συμμετοχής σε ερευνητικά προγράμματα και σε πιλοτικές κλινικές δοκιμές. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του προσωπικού της μονάδας εστιάζονται στα νοσήματα που προσβάλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα (οπτική νευρομυελίτιδα, Σύνδρομο Stiff Person, αυτοάνοσες εγκεφαλίτιδες, ναρκοληψία) αλλά και το περιφερικό (χρόνια απομυελινωτική πολυνευροπάθεια και περιφερική νευροπάθεια στα πλαίσια του Συνδρόμου Sjogren). Αναζητούμε διαγνωστικούς και προγνωστικούς δείκτες των νόσων αυτών, κυρίως αυτοαντισώματα και αναπτύσσουμε in vitro μοντέλα για την μελέτη της παθογένειας των νόσων.

Στα πλαίσια αυτά, μελετήθηκε η νευροπάθεια στο Σύνδρομο Sjogren και μετρήθηκε η συχνότητα της καθώς και οι συσχετιζόμενοι ανοσολογικοί παράγοντες (σε συνεργασία με τον καθηγητή Χ. Μ. Μουτσόπουλο). Αναπτύχθηκε ιστολογική μέθοδος για την μέτρηση της νευροπάθειας λεπτών ινών, και είναι σε εξέλιξη μελέτη στα συστηματικά νοσήματα. Σε μελέτη ασθενών με οπτική νευρομυελίτιδα, για πρώτη φορά (σε συνεργασία με τον καθηγητή Α. Γ. Τζιούφα) προσδιορίστικαν ενδοκυττάριοι επίτοποι των αυτοαντισωμάτων έναντι της πρωτείνης υδατοπορίνης-4. Η μελέτη συνεχίζεται σε ασθενείς με Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΣΚΠ) και σε ζωικά μοντέλα. Σε ασθενείς με ΣΚΠ και περιφερική απομυελίνωση (CIDP), έχει ξεκινήσει μια συστηματική μελέτη για την ανίχνευση νέων αυτοαντιγόνων ενώ προκαταρτικά αποτελέσματα έχουν ήδη παρουσιαστεί σε διεθνή συνέδρια. Ενας αριθμός ασθενών με μεταιχμιακή εγκεφαλίτιδα έχει καταγραφεί και δύο από αυτά τα περιστατικά έχουν περιγραφεί σε σημαντικά νευρολογικά περιοδικά. Τέλος, η μοναδική στην Ελλάδα, σειρά ασθενών με ναρκοληψία είναι υπό μελέτη για να προσδιοριστούν πιθανοί παθογενετικοί ανοσολογικοί παράγοντες.